زبان شناسی کاربردی و ادبیات کاربردی: پویش ها و پیشرفت ها

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

«هیچ‌چیز ارزش ساختن ندارد، هیچ‌چیز ارزش دانستن ندارد»: خوانشی از مفاهیم علم و اخلاق در گهوارۀ گربه اثر کرت وانه‌گات بر اساس نظریۀ ژیل دولوز و فلیکس گاتاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار ادبیات انگلیسی، گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکدۀ ادبیات و زبان‌ها، دانشگاه اراک، اراک، ایران

2 کارشناس ارشد زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه اراک، اراک، ایران

چکیده

پس از جنگ جهانی دوم، حدومرز پیش‌رفت علم و فناوری و مسئولیت‌های اخلاقی متعاقب آن به مسائلی عمده در فلسفه و ادبیات بدل شدند، از جمله در رمان‌های کرت وانه‌گات، به‌خصوص گهوارۀ گربه (1963)، رمانی علمی-تخیلی و پساآخرزمانی که سرشت دوگانۀ علم به‌مثابه نیرویی توأمان سازنده و مخرب را نمایش می‌دهد. این رمان چون به توان فاجعه‌بار اختراع‌های علمی می‌پردازد، بستر مناسبی برای تحلیل اخلاق‌محور بر مبنای تفکر پساساختارنگرانۀ ژیل دولوز و فلیکس گاتاری فراهم می‌کند، که پیش از این در بررسی مفهوم علم در این رمان به‌کار نرفته است. پژوهش کیفی و کتاب‌خانه‌ای حاضر با استفاده از روش توصیفی-نقادانه و ضمن مقایسۀ علم با هنر به این مسئله می‌پردازد که در گهوارۀ گربه علم چگونه امکان‌های بالقوه را بالفعل می‌کند. این خوانش با نظریۀ دولوز و گاتاری پیامدهای اخلاقی معرفت علمی در حکم حقیقت و (نا)اخلاقی‌بودن علم در این رمان را وامی‌کاود. نتایج حاکی از آن‌اند که در روایت وانه‌گات علم ذاتاً نه اخلاقی و نه نااخلاقی بلکه به‌طور بالقوه غیراخلاقی است، زیرا در آن دکتر هونیکر دانشمندی است که بدون التفات به اخلاقیات نیروی بالقوۀ آفرینندگیِ علم را ارج می‌نهد و نمایندۀ تعریفی از علم است که دولوز از آن را علم فعال می‌نامد. یافته‌های این پژوهش توان بالقوۀ علم در این رمان، تأثیر آن بر قلمروزدایی شخصیت‌ها، رابطۀ آن با اخلاق، و توانایی آن هم در استنباط کارکردها و هم در آفرینش مفهوم‌ها و عاطفه‌های پیشاسوژگانی را تبیین می‌کنند و پیامدهای مهمی برای بررسی سرشت علم در آثار علمی-تخیلی (پسا)آخرزمانی خواهند داشت، به‌ویژه در رمان‌های دیگر وانه‌گات.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع
Babaei, A., & Wan Yahya, W. R. (2013). Exposing social constructions in Vonnegut’s Cat’s Cradle through metareligion. Pertanika Journal of Social Sciences & Humanities, 21(S), 227-238.
Bloom, H. (2009). Introduction. In H. Bloom (Ed.), Bloom’s modern critical views: Kurt Vonnegut (pp. 1-2). Infobase Publishing.
Colebrook, C. (2002). Gilles Deleuze. Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203029923
Davis, M. (2003). Re-examining Vonnegut: Existential and naturalistic influences on the author’s work [Unpublished master’s thesis]. Longwood University.
Deleuze, G. (1983). Nietzsche and philosophy. (H. Tomlinson, Trans.). Continuum.
Deleuze, G., & Guattari, F. (1987). A thousand plateaus: Capitalism and schizophrenia (B. Massumi, Trans.). University of Minnesota Press
Deleuze, G., & Guattari, F. (1994). What is philosophy? (G. Burchell & H. Tomlinson, Trans.). Columbia University Press.
Hanuman, A. R. N. (2011). Hope and despair: A Carnivalesque study of Kurt Vonnegut’s Cat’s Cradle. The Criterion: An International Journal in English, 2(1), 15-21.
Hume, K. (2009). Vonnegut’s melancholy. In H. Bloom (Ed.), Bloom’s modern critical views: Kurt Vonnegut (pp. 3-17). Infobase Publishing.
Marks, J. (2006). Introduction. In J. Marks (Ed.), Deleuze and science (pp. 1-18). Edinburgh University Press. https://doi.org/10.1515/9781474470698
May, T. (2005) Gilles Deleuze: An introduction. Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9781139165419
Mengouchi, M. (2016). Bokononism, fisherfolks, and madness as becomings in Kurt Vonnegut’s Cat’s Cradle and Galápagos. In K. G. Kallay (Ed.), The arts of attention (pp. 373-382). L’Harmattan Press.
Nagar, S. (2016). No cat and no cradle: Religion and lies as cultural necessity. Journal of Higher Education and Research Society, 2(4), 531-538.
Rhodes, R. (1986). The making of the atomic bomb. Simon & Schuster.
Sagan, C., & Druyan, A. (1995). The demon-haunted world: Science as a candle in the dark. Random House.
Vonnegut, K. (1963). Cat’s cradle. Dial Press Trade Paperback.
Zins, D. L. (1986). Rescuing science from technology: Cat’s Cradle and the play of apocalypse. Science-Fiction Studies, 13(2), 170-181.
زبان شناسی کاربردی و ادبیات کاربردی: پویش ها و پیشرفت ها
دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 24
مهر 1403
صفحه 267-280
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 20 مرداد 1403
  • تاریخ بازنگری: 03 شهریور 1403
  • تاریخ پذیرش: 26 شهریور 1403
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار